Այդ տեղեկատվությունը պետք է հերքվի վարչապետի շուրթերով. Է. Մարուքյան

Հարցազրույց «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանի հետ:

-Պարոն Մարուքյան, կառավարությունը մերժեց գնումների վերաբերյալ Ձեր ներկայացրած նախագիծը, ինչը շատ վրդովեցրեց Ձեզ: Ինչո՞ւ:

–«Գնումների մասին» օրենքում փոփոխությունների մեր նախագիծը, կառավարության բացասական եզրակացությունով, դեռ պետք է քննարկվի ԱԺ գլխադասային հանձնաժողովում: Կառավարությունը կարող է չուզենալ, բայց խորհրդարանը, կարծում եմ, պետք է ուզենա վերահսկել գործադիրին: Կտեսնենք՝ քաղաքական մեծամասնությունը կուզենա՞ նախկին կարգավորումը լինի, թե՞ ոչ: Ինձ ոչ թե վրդովեցրել է կառավարության բացասական եզրակացությունը, այլ վարչապետի նենգափոխումը: Բոլոր հեռուստաընկերությունները տվել են վարչապետի խոսքը, և Հայաստանի ժողովուրդը մտածում է, որ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցությունը նախագիծ է ներկայացնում, որը օգնելու է ահաբեկչական կազմակերպություններին՝ ահաբեկչություն իրականացնել երկրի առաջնորդների դեմ։ Երկրի թիվ մեկ պաշտոնյայից նման հայտարարությունը ուղղակի խայտառակություն է։ Մարդիկ կարծում են, որ իսկապես մենք այդպիսի նախագիծ ենք ներկայացրել։ Ինչո՞ւ. որովհետև չեն կասկածում, որ վարչապետը սխալ բան կասի։

–Ինչո՞ւ վարչապետը, Ձեր իսկ խոսքով, «մանիպուլացրեց» հանրությանը։

–Երբ փաստարկ չունես ինչ-որ բանի դեմ խոսելու, պետք է մանիպուլյացիա անես, բայց ընդդիմությանը դարձնել ահաբեկչությանը սատարո՞ղ, դա որտե՞ղ է գրած, ո՞վ է ասել։ Մենք պնդում ենք, որ պետք է հերքվի այդ տեղեկատվությունը նաև վարչապետի շուրթերով։ Օրինակ, կառավարության հաջորդ նիստի սկզբում նա կարող է ասել, որ ներողություն է խնդրում, և այն, ինչ ասել է նախագծի մասին, կատակ էր։ Բայց մենք կառավարություն չենք ընտրել, որ նիստում կատակներ անի։ Մարդիկ մտածում են, որ հավաքվել են լուրջ մարդիկ ու լուրջ հարցեր են քննարկում։ Սա ի՞նչ է նշանակում, երկիրը էս ինչի՞ ենք վերածում։

–Ձեր օրենսդրական առաջարկը վերաբերում էր բարձրաստիճան պաշտոնյաների համար արված գնումները հրապարակային դարձնելուն, այնպես չէ՞։

–«Գնումների մասին» օրենքով նախկինում Հայաստանի նախագահի, վարչապետի, ԱԺ նախագահի ծախսերը «պոստ-ֆակտում» հրապարակվում էին կառավարության կայքում։ Դուք, որպես լրագրող, կարող էիք տեսնել՝ քանի՞ կոնյակ են խմել, ինչ ինքնաթիռ են վարձակալել, ուր են թռել, ինչ հյուրանոցներում են մնացել։ Ոչ թե նախապես, այլ «պոստ-ֆակտում», այսինքն՝ այդ ամենն անելուց հետո։ Այն ժամանակ շատ էին քննադատում, որ պաշտոնյաները ինքնաթիռներ են վարձակալում, մեծ ծախսեր եին անում, Բադեն-Բադեն են գնում։ Հետո օրենք բերեցին, որ փակեն այդ տեղեկատվությունը։ Ես անկախ պատգամավոր էի, այսօրվա վարչապետն էլ ՀԱԿ-ից էր։ Ամբողջ ընդդիմությունը դեմ էր այդ նախագծին։ Այս օրենքը 2017-2018-ին էլ վերանայվեց, այն ժամանակ էլ «Ելք» դաշինքն էր դեմ։ Հիմա Խոսքի ազատության պաշտպանության կոմիտեի հետ ու իրենց առաջարկությամբ այս նախագիծն ենք պատրաստել, ներկայացրել կառավարություն։ Պարզից էլ պարզ է, որ չեն ցանկանում փոխել և ունենալ նախկին օրենքը, բայց նաև կրակն են ընկել հին հայտարարությունների ձեռքը, և ելքը մանիպուլյացիան է։

–Դուք այսօր ներկայացնում եք օրինագծեր, որոնց նախկինում Նիկոլ Փաշինյանը կողմ է եղել և ընդդիմացել է այն նախկին իշխանությանը: Դուք այդպես փորձում եք Նիկոլ Փաշինյանի՞ն։ Ի՞նչ ենթատեքստ կա Ձեր գործողություններում։

–Ենթատեքստը հետևյալն է՝ ինչ արատավոր բան եղել է նախկինում, հիմա փորձում ենք ռեվերս անել, հետ փոխել, դարձնել լավը: Հեղափոխությունը դրա համար չէ՞ր: Այսօրվա իշխանությունը, սակայն, պատրաստ չէ հետ փոխելուն:

–Դուք ասում եք՝ Նիկոլ Փաշինյանը փոխվել է։ Ինչպե՞ս է փոխվել։

–Նրա հայտարարությունը կառավարության նիստում ուղղակի խայտառակություն էր։ Մի բան է՝ խոսես ինչ-որ տեղ, ինչ-որ քեֆի ժամանակ խորոված անելիս, այլ բան է կառավարության նիստում հայտարարելը, երբ ամբողջ երկիրը լսում է քեզ։ Հիմա ասում են՝ «Լուսավոր Հայաստանը» էս է, էն է, էդ ո՞վ է անում, իրենք են անում։ Սա հակաքարոզչություն չի՞։ Ընդ որում, հակաքարոզչությունը մեր հարկերի հաշվին է արվում։

–Դուք նկատի ունեք Վատիկանի նախկին դեսպանի հետ կապված խոսակցություննե՞րը։

–Դա էլ։ Ամեն օր սուտ լուրեր ենք հերքում։ Ամեն օր պիտի վարչապետի տարածած սուտ լուրերը հերքե՞նք։ Պարա՞պ ենք։ Ձեր գործերով զբաղվեք, Ձեր խոստումները կատարեք։

–Ի դեպ, հեղափոխությունից մեկ տարի անց՝ ի՞նչ գլոբալ փոփոխություն եք նկատում։

–Բազմաթիվ փոփոխություններ են կատարվել համակարգային փոփոխության արդյունքում, բայց բազմաթիվ խոստումներ էլ մնում են չկատարված։ Չկան տեսլականներ, թե ինչ է պետք անել, մարդիկ անպատրաստ ստանձնել են իշխանություն, իսկ կադրերը շատ վատն են, խայտառակում են իրենց, վարչապետին և սպառում են նրա կրեդիտը, հանրային վստահությունը։ Հազար բան է ասվել. նոր Ընտրական օրենսգիրք, կուսակցությունների մասին օրենք, անցումային արդարադատություն։ Ո՞ր մեկն է արվել. ոչ մեկը: Հարկային օրենսգիրքը նոր պետք է քննարկվի, կառավարության կառուցվածքի մասին օրենքը կիսատ է ընդունվել, մարդիկ չգիտեն՝ նախարար են, թե չէ։ Շունը տիրոջը չի ճանաչում։ Անկառավարելի քաոս է։

–«Քաղաքացու որոշումը» «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Գագիկ Ծառուկյանի մանդատի հարցն է բարձրացրել, դիմել է Գլխավոր դատախազություն։ Երեկ հայտնի դարձավ, որ դիմումն ուղարկվել է ՀՔԾ։

–Բիզնեսը քաղաքականությունից տարանջատելու մասին ես եմ խոսել առաջինը, Հ1-ի մեծ դեբատի ժամանակ էլ բարձրաձայնեցի։ Այդ հայտարարությունս մեր և ԲՀԿ-ի միջև կռիվների առիթ դարձավ, ուրիշ մեկը թեմային չմիջամտեց, կողքից թամաշա էին անում։ Հիմա հիշել են:

–ԱԺ նախագահը գրություն է ուղարկել Գագիկ Ծառուկյանին՝ ասելով, որ նա պետք է սպառիչ հրապարակային պարզաբանում տա այս հարցի վերաբերյալ։

–Գագիկ Ծառուկյանը հազար անգամ պարզաբանել է, ի՞նչ պարզաբանի։ Հազար անգամ էդ մարդն ասել է, որ հավատարմագրային կառավարման է հանձնել։ Էդ ի՞նչ գրություն էր որ։ Ավելի լավ էր չգրեր այդ գրությունը։

–Տեսակետ կա, որ ԱԺ նախագահը շատ նուրբ և կոռեկտ հասկացրել է, որ Ծառուկյանը գործարար է և պետք է թողնի քաղաքականությունը։

–Ամբողջ ժողովուրդը էդ գիտի, Ծառուկյանն այդ մասին խոսում է, ԱԺ նախագա՞հը պետք է դրա մասին հիշեցնի։ Ծառուկյանն էլ ասում է՝ հավատարմագրային կառավարման է հանձնել։ Ե՞վ։ Երբ ես եթերում Ծառուկյանին հարց էի տալիս, այդ նույն կուսակցության ղեկավարը (նկատի ունի «Քաղաքացու որոշում» կուսակցությանը-հեղ.) ինձ էր հարց տալիս՝ ինչի՞ եք ասել երրորդ ճանապարհ կա։ Թող հարց տար Ծառուկյանին, դեմ-դիմաց կանգնած էին։ Ավելին ասեմ՝ ո՞վ է ասել՝ երկրում օլիգարխ չկա։ Հիմա ԲՀԿ-ի ներկայացուցիչները ասում են նույնը՝ մեջբերելով վարչապետին։ Վարչապետը չի՞ հուշագիր ստորագրել ընտրություններից առաջ։ Եթե այդպիսի խնդիր կար, ինչո՞ւ էր ստորագրում։

–Մամուլը գրեց, որ ԲՀԿ-ն մեկ մարդու պատրաստ է մանդատը վայր դնել։ Ի՞նչ հետևանքներ կարող է դա ունենալ։

–Դա քաղաքական ակցիա կարող է լինել, բայց ճգնաժամ չի առաջանա։ Սահմանադրությամբ որևէ հիմք չկա խորհրդարանը ցրելու։ Չեմ կարծում նաև, թե ԲՀԿ-ի մեր գործընկերները մանդատները վայր կդնեն։ Վեճ ունեն, թող իրավապահները քննեն։

–Պարոն Մարուքյան, վերջերս ԼՀԿ-ն ակտիվորեն մարզային գրասենյակներ է բացում, բայց այսպես կուսակցություններն ակտիվանում են սովորաբար ընտրություններից առաջ և ոչ թե հետո:

–Ընտրություններից հետո մարդիկ սպասում են, որ գրասենյակներ ունենանք, հասանելի լինենք իրենց, մենք էլ փորձում ենք այդպես անել՝ որքան մեր միջոցները թույլ են տալիս։ Մարդիկ ուզում են կուսակցությունից որևէ մեկին տեսնել, բա գրասնեյակ չլինի՞: Մենք պատասխանատվություն ենք զգում: Բա ուրիշ ո՞նց. ընտրություններից առա՞ջ գնանք, ասենք՝ ո՞նց եք, ժողովուրդ, ի՞նչ խնդիր ունեք։

–Կառավարության հետ վերջին հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ խորհրդարանը իր վերահսկողական գործառույթները լիարժեք չի իրականացնում։ Այդ հայտարարությունից անմիջապես հետո մեծամասնությունը հայտարարեց քննիչ հանձնաժողովներ ստեղծելու մտադրության մասին։

–Ո՞ւր է։ Լուրեր ապագայից, թող ստեղծեն։ Վարչապետը նաև ասաց, որ պետք է ընդունի անցումային արդարադատությունն ապահովող օրենսդրությունը։ Ո՞ւր է։ Մեծամասնությունը, չէ՞, պետք է այդ ամենը գեներացնի։ Ձեզանից իմացա, որ քննիչ հանձնաժողով են մտադիր ստեղծել։ Թող մի հատ գաղտնալսումների հարցով քննիչ հանձնաժողով ստեղծեն։ Կստեղծե՞ն։

–Այդ հարցով ասվեց, որ նպատակահարմար չեն գտնում։

–Այսի՞նքն։ Կիսատ է մնացել, չիմացանք՝ ո՞վ է գաղտնալսել, ինչո՞վ է գաղտնալսել, դատավորներին զանգո՞ւմ են, թե չեն զանգում։

–Իսկ գուցե դուք նախաձեռնեք։

–Մենք գիտենք, որ իրենք մերժելու են, ի՞նչ նախաձեռնենք։ Ինչ-որ օր կարող է լինի, որ նախաձեռնենք, բայց ուզում եմ ասել՝ իրենք են, չէ՞, ասում, որ քաղաքական կամք ունեն, թող անեն։ Չկա քաղաքական կամք իրենց ունեցած լծակները օգտագործելու։ Մենք ունենք քաղաքական կամք, մեր լծակները ամբողջությամբ օգտագործում ենք։ Պատմության մեջ առաջին անգամ կառավարության առանձին անդամի անվստահության հարց ենք դրել։

–Հայտնի՞ է՝ անվստահելիների ցուցակի հաջորդ անունը։

–Դա կախված է նրանց պահվածքից։ Որևէ մեկն այս պահին չկա։

Աղբյուրը՝ Parliament Monitoring

Բաժին: featured, Հարցազրույցներ