ՓՐՓՐԱԾ ԲԵՐԱՆՆԵՐՈՎ ԳՈՌԳՈՌԱԼՈՒ, ՀԱՅՀՈՅԵԼՈՒ ԺԱՄԱՆԱԿՆԵՐՆ ԱՆՑԵԼ ԵՆ
Օրերս տեղի ունեցավ «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության հիմնադիր համագումարը. այս առիթով է մեր հարցազրույցը կուսակցության նախագահ, ԱԺ պատգամավոր ԷԴՄՈՆ ՄԱՐՈՒՔՅԱՆԻ հետ։
-Ինչո՞ւ որոշեցիք ստեղծել նոր կուսակցություն:
-Եթե նոր կուսակցություններ չստեղծվեն, ապա քաղաքական դաշտում տեղի չի ունենա սերնդափոխություն, չեն ներմուծվի նոր գաղափարներ: Հայաստանում շատ ցածր է քաղաքական ուժերի հանդեպ վստահության մակարդակը, հասարակության մի մեծ հատված, փորձագիտական լուրջ ներուժ ունեցող մարդիկ դուրս են մղված քաղաքական գործընթացներից: Նրանք իրենց չեն տեսել այդ 80 կուսակցություններից եւ ոչ մեկում, հետեւաբար ասել, թե եղած կուսակցությունները պետք է արհեստականորեն խոշորանան, այդ մարդիկ էլ պարտավոր են միանալ դրանցից որեւէ մեկին` ճիշտ չէ:
Քաղաքական ուժերը կամավորության հիմքով ձեւավորվող միավորներն են, այդ առումով ակնհայտորեն կա դաշտ, ուր «Լուսավոր Հայաստանը» կարող է գործել: Հայաստանում կան քաղաքացիներ, որոնց շահերը կարող է ներկայացնել «Լուսավոր Հայաստանը» եւ դառնալ կոնկրետ գաղափարների լոկոմոտիվը:
Իսկ այն, որ կա նման ուժի պահանջարկ, ցույց են տալիս մեր ուսումնասիրությունները։ Ընտրողների 30 տոկոսից ավելին պատրաստվում են իրենց ձայնը տալ այնպիսի արժեքների, գաղափարների, ինչի մասին 6 ամիս շարունակ խոսում է «Լուսավոր Հայաստանը»: Հետեւաբար մենք շատ լավ պատկերացնում ենք, թե ում շահերն ենք ներկայացնելու եւ ինչու:
-Համակարծիք չե՞ք, որ այսօր աշխարհում լիբերալիզմն այլեւս համարվում է ոչ կենսունակ, սնանկ գաղափարախոսություն, փոխարենը, ինչպես նկատում ենք, Եվրոպայում ակտիվանում են ազգային շարժումները. դրա վկայությունն է Ֆրանսիայում Մարի Լը Պենի «Ազգային ճակատի» ակտիվացումը:
-Մենք որեւէ հակադրություն չենք տեսնում ազգային ու լիբերալ գաղափարախոսությունների մեջ: Մենք խոսում ենք կոռուպցիայի, կաշառակերության, հովանավորության դեմ պայքարի մասին, խոսում ենք եվրոպական այնպիսի մոդելի պետության ստեղծման մասին, որտեղ մարդու իրավունքները հարգվում են, ուր մարդուն պետական որեւէ ինստիտուտում չեն նվաստացնում, մուննաթով մատուցում հանրային ծառայություններ, այսինքն՝ երկիր, որտեղ մարդը բարձրագույն արժեք է:
Ըստ էության սրանք որեւէ հակադրության մեջ չեն ազգային պահպանողականի հետ: Եթե կա մեկը, որը կարծում է, թե ազգայինն ու պահպանողականությունը կաշառք վերցնելն է, մոնոպոլիաներ ձեւավորելը, ուրեմն լուրջ բանավեճի առիթ կբացվի: Մեզ մոտ կա տպավորություն, թե արմատացած արատավոր երեւույթները պահպանելն է պահպանողականը: Ես մեր քաղաքական համակարգում չգիտեմ իրական պահպանողական քաղաքական ուժ, այնպես, որ այդ առումով մենք ոչ մեկին մարտահրավեր չենք նետում:
Չեմ ընդունում այն մոտեցումը, թե լիբերալ գաղափարախոսությունն այլեւս սնանկ է: Տեսեք, թե աշխարհի որ տնտեսություններն են զարգացածը. նրանք, որոնք հիմնված են լիբերալ տնտեսության վրա: Ուժեղ Հայաստանը տեսնում ենք ուժեղ տնտեսության մեջ, իսկ ուժեղ տնտեսություն կարող ենք ունենալ, եթե կյանքի կոչենք այն արժեքները, ինչի մասին խոսում ենք:
-Լիբերալների կարգախոսն է՝ «Պետությունը վատ տնտեսավարող է, իսկ մասնավորը՝ լավ», եւ այդ կարգախոսով լիբերալիզմի մուտքն անկախ Հայաստան նշանավորվեց հանրային ունեցվածքի խայտառակ սեփականաշնորհումով, որի տխուր հետեւանքներն առ այսօր զգում ենք: Սա եւս ոչինչ չի՞ հուշում:
-Ձեր նշած տարիներին մեզանում տեղի ունեցավ ազատական գաղափարախոսության ապականում, աշխարհի ոչ մի երկրում դուք չեք տեսնի նման սեփականաշնորհում, ուր ազգային հարստությունը մի խումբ մարդիկ կոպեկներով սեփականեն:
Արդյոք նորանկախ Հայաստանի քաղաքացիները հնարավորություն ունեի՞ն մասնակցելու սեփականաշնորհման գործընթացին ու հավասար հիմունքներով գործարաններ ձեռք բերելու, իհարկե` ոչ: Կար արտոնյալների մի խումբ, որոնք էլ ընտանիքներով տեր դարձան ազգային հարստությանը: Այստեղ լիբերալիզմի մասին խոսք չկա:
Այո, մասնավորը ավելի լավ կառավարիչ է, բայց ո՞ր մասնավորի մասին է խոսքը, նա, ով արագաչափե՞ր է տեղադրում, թե՞ ով կարմիր գծեր է քաշում: Մի՞թե չգիտենք, թե Հայաստանում մասնավորին ինչպե՞ս են տրվում կառավարման լծակներ: Այսինքն՝ ունենք իրավիճակ, ուր իրապես մասնավոր անձինք չեն կարող դառնալ կառավարման մասնակից, այստեղ չկան հավասար հնարավորություններ, ստարտային հավասար պայմաններ:
Մենք ասում ենք՝ եկեք գնանք օպտիմալացման, կառավարման ուռճացված համակարգի կրճատման ու հնարավորություն ստեղծենք տնտեսության մեջ ինքնազբաղվածության զարգացման համար: Մարդիկ նստած սպասում են, որ ինչ-որ մեկն իրենց համար մի բան անի, որովհետեւ վարվող տնտեսական քաղաքականությամբ չի խրախուսվում ինքնազբաղվածությունը: Մենք սրանք լուծելու մոդել ենք առաջարկում:
-Տարիներ շարունակ ընդդիմությունը ներկայացել է այսպիսի «կերպարով». կա՛մ պետք է լինի փրփրաբերան ու հայհոյախոս, կա՛մ կառուցողական: Որքան հասկացա, «Լուսավոր Հայաստանը» երկրորդի կողմնակիցն է:
-Նախ մենք հայտարարել ենք, որ ընդդիմադիր ուժ ենք ու համամիտ չենք երկրում վարվող ներքին ու արտաքին քաղաքականությանը:
Հիմա, ի՞նչ է նշանակում կառուցողական ուժ, արդյոք ընդդիմությունը պե՞տք է դեմ լինի երկրում իրականացվող ամեն ինչին միայն նրա համար, որ ինքն այդ պահին իշխանություն չէ՞: Եթե ուսումնասիրեք աշխարհի դասական քաղաքական ուժերին, կհամոզվեք, որ նման բան գոյություն չունի: Հետեւաբար մենք ներկայացնում ենք այլընտրանք:
Գուցե դա կհամարվի կառուցողական, որովհետեւ մեր ներկայացնելու ձեւը, այո, կլինի կառուցողական, որովհետեւ գոռալով, հայհոյելով չենք գործելու: Փոխարենը, մինչեւ վերջ պնդելու ենք մեր այլընտրանքը ու լինելու ենք հետեւողական, սկզբունքային: Այս առանցքային հարցում է մեր տարբերությունը մյուսներից։
25 տարվա մեր քաղաքական համակարգի արդյունքում մարդկանց մեջ ձեւավորվեց այսպիսի ընկալում. եթե դու չես գոռգոռում, հայհոյում իշխանությանը, ուրեմն մի բան կա` ծախված մարդ ես: Իսկ ի՞նչ անեն այն մարդիկ, ովքեր այլ մշակույթի, այլ մտածողության տեր են, այլ երազանք, տեսլական ունեն երկրի ապագայի հարցում, չե՞ն կարող քաղաքական դաշտում իրենց տեղն ունենալ:
Նույնաբովանդակ լոզունգներից, խոսքերից ոչինչ չի փոխվում, բացի այն, որ մեծանում է հուսալքությունը: Հին մոտեցումները ավարտվում են, որովհետեւ մարդիկ համոզվել են, որ շրջափուլի մեջ ենք անընդհատ, սրանից դուրս գալ է հարկավոր: Այսօր ունենք մի այնպիսի քաղաքական համակարգ, որի գոյությունը վտանգում է երկրի ազգային անվտանգությունը:
-Կուսակցություն հիմնելը բարդ գործընթաց է, քաղաքական ուժի շնչառության համար փող է հարկավոր, որտեղի՞ց ձեզ այդ ֆինանսները: Լրագրողների աչքից չվրիպեց այն, որ ձեր համագումարն անցկացրիք շքեղ հյուրանոցներից մեկի սրահում: Ու անմիջապես շրջանառվեց` կարո՞ղ է իշխանությունների հովանավարությունն եք վայելում կամ էլ դրսից եք ֆինանսավորվում:
-Տարիների ընթացքում Հայաստանում ձեւավորել է այնպիսի մոտեցում, թե ընդդիմադիրները սովածների, աղքատների ու անճարների քաղաքական ուժեր են: Դա սխալ մոտեցում է: Սովածների, խեղճերի քաղաքական ուժը չի կարող գալ իշխանության: Եվ այս մոտեցման պատճառով է, որ մեզ հարցնում են` ինչպե՞ս եք անում:
Վերցրեք ու կարդացեք մեր անդամների կենսագրությունները, նրանք կա՛մ իրենց հիմնադրած ընկերություններում տնօրեն են աշխատում, կա՛մ մասնավոր սեկտորում մի բարձր պաշտոն են զբաղեցնում: Ինքնաբավ մարդիկ են ու կարող են իրենց շրջապատից 10 ընկերոջ խնդրել` իրենց գաղափարների իրականացման համար ֆինանսապես աջակցել հրավիրվող համագումարին:
-Այսինքն՝ «Լուսավոր Հայաստանը» գործելու է զուտ ինքնաֆինանսավորմա՞մբ: Մի՞թե դա հնարավոր է Հայաստանում:
-Այո, ու այդպես է լինելու, մենք աշխատելու ենք Հայաստանի այնպիսի ընկերությունների հետ, որոնք չեն վախենում ու կֆինանսավորեն մեզ: Մենք նաեւ այդ վախի դեմ ենք պայքարելու, որ ՀՀ-ում բիզնեսը ոչ թե գաղտնի, այլ հպարտությամբ ֆինանսավորի իր գաղափարակից քաղաքական ուժերին: Ինչպես Գեմանիայում է:
Մինչդեռ տեսեք ի՞նչ է տեղի ունեցել Հայաստանում. կուսակցությունների ֆինանսավորման ընթացակարգերը մնացել են ստվերում, եւ որեւէ մեկը չի կարող ասել, թե ներկայիս քաղաքական ուժերը որտեղից են ֆինանսավորվում:
Իսկ մենք ասում ենք` ֆինանսավորվել ու ֆինանսավորվելու ենք ՀՀ քաղաքացիների, ինքնաբավ մարդկանց կողմից, ովքեր հավատում են մեր գաղափարներին: Իսկ նրանք, ովքեր կպնդեն այլ մտքեր, ընդամենը բամբասանք է` նախանձի, չարախոսության վրա հիմնված:
Ինչ վերաբերում է դրսից ֆինանսավորվելուն, ապա ՀՀ-ում մի լումա չի տեղաշարժվում առանց մեր համապատասխան մարմինների հսկողության: Հայաստանում ամեն ինչ հսկողության տակ է, եթե մի ուժ դրսից ֆինանսավորվի, դրա մասին առաջինը իշխանությունները կհայտարարեն: Այնպես որ թող որեւէ մեկը դրա համար չանհանգստանա:
Բաժին: featured, Հարցազրույցներ, Մամուլ